Artykuł dla firmy ROCKWOOL Polska
Przegląd nowoczesnych materiałów termoizolacyjnych
​
Budowa domu to droga inwestycja, która na każdym etapie generuje mnóstwo kosztów, pytań i obaw. Głównym tematem, poza doborem odpowiednich fundamentów czy idealnego przekrycia budynku, jest izolacja termiczna. Żyjąc w klimacie, gdzie z roku na rok coraz bardziej zaostrzają się wymagania dotyczące izolacji cieplnej budynku, trzeba myśleć przyszłościowo i wykorzystać najlepsze dostępne na rynku rozwiązania. Dzięki większej oraz dobrze przemyślanej inwestycji na etapie budowy, później można zaoszczędzić na dogrzewaniu domu, a nawet nazwać budynek energooszczędnym i uniknąć ewentualnej termomodernizacji.
​
Z każdym rokiem na rynku przybywa nowoczesnych izolacji. Część z nich to udoskonalona wełna mineralna o lepszej izolacji termicznej. Coraz częściej możemy też spotkać całkiem nowe, o których nikt wcześniej nie słyszał. Mimo wszystko nie wystarczy jedynie znać nazwy danego materiału, warto poznać też jego właściwości, parametry oraz materiały konstrukcyjne i wykończeniowe, z którymi najlepiej współpracuje.
Materiały izolacyjne – podział
​
Nowoczesne materiały termoizolacyjne można podzielić pod wieloma względami. Podstawowy podział to postać w jakiej występują, tak więc mamy:
​
- płyty (płyty z wełny mineralnej Rockwool, płyta PIR i PUR, płyta fenolowa, płyty EPS, XPS oraz styropian modyfikowany grafitem, płyty próżniowe)
​
- maty (maty z wełny skalnej oraz szklanej, aerożel, maty refleksyjne)
​
- granulaty wdmuchiwane (wełna celulozowa, wełna skalna Rockwool, aerożel)
​
- piany natryskowe (pianka poliuretanowa)
​
Forma poszczególnych materiałów wpływa na sposób wykonania samej termoizolacji, a co za tym idzie, na jej efektywność w przyszłości. Materiał izolacyjny w postaci wszelkich płyt oraz mat z wełny mineralnej należy układać jak najbliżej siebie, w ich przypadku nie ma możliwości robienia zakładów, dlatego brak wymaganej dokładności może w przyszłości skutkować pojawieniem się bardzo niepożądanych mostków termicznych, czyli newralgicznych miejsc w izolacji cieplnej, przez które ciepło ucieka z pomieszczeń. Maty izolacyjne, z wyłączeniem wełny, to cienka izolacja termiczna, której grubość często nie przekracza kilku centymetrów, a izolacyjność jest taka sama lub nawet większa. Zdecydowaną zaletą jest konieczność układania takich mat z zakładem, co minimalizuje ryzyko wystąpienie, wspomnianych wcześniej mostków termicznych i utraty ciepła zgromadzonego wewnątrz budynku.
​
Jednak sama izolacja cieplna ścian to nie wszystko. Równie ważne jest zaizolowanie poddasza przed zainstalowaniem sufitu podwieszanego, do czego idealnie nadaje się natrysk z pianki poliuretanowej. Jest to dokładniejszy, ale też droższy zamiennik układanej wełny mineralnej. W przypadku, kiedy izoluje się poddasze nieużytkowe, można skorzystać z granulowanej wełny, która idealnie pokryje całą powierzchnię, a dodatkowo wkradnie się w każdy zakamarek, gwarantując jak najmniejszą ucieczkę powietrza. Wybór tego typu ocieplenia wiąże się z większym nakładem pieniężnym, gdyż granulat musi być wdmuchiwany odpowiednimi maszynami z wielką precyzją.
Nowoczesne izolacje – płyty
​
Płyty z polistyrenu ekspandowanego oraz ekstrudowanego (lepiej znanych jako styropian i styrodur) czy płyty z wełny mineralnej to materiały izolacyjne stałe, które z każdym rokiem ewoluują i są znane każdemu. Są to najczęściej wybierane sposoby ocieplania budynków przez wzgląd na dobrą dostępność oraz cenę.
​
Warto przede wszystkim wspomnieć o płytach z wełny skalnej firmy Rockwool. Płyty lamelowe FASROCK LL, FRONTROCK MAX E czy FRONTROCK 35 z wełny skalnej nadają się idealnie do ocieplania ścian murowanych, prefabrykowanych oraz monolitycznych. Do ocieplenia ścian trójwarstwowych najlepiej użyć płyt VENTI MAX, VENTI MAX F, które idealnie współpracują z elewacją np: z klinkieru, natomiast do lżejszych elewacji warto użyć WENTIROCK lub WENTIROCK F. Rockwool posiada również płyty z wełny do ocieplania podłóg i stropów, dachów płaskich i skośnych oraz poddaszy. Wszystkie te płyty mają najlepszy współczynnik przewodzenia ciepła λ dla wełny, jaki można znaleźć na rynku – waha się pomiędzy 0,036 W/mK do 0,033 W/mK. Ponadto wełna skalna Rockwool to produkt który nie pali się, nie kruszy, jest bardzo wytrzymały na wszelkie warunki atmosferyczne oraz nie odkształca się. Przystępne wymiary płyt sprawiają, że łatwo można je dostosować do ścian budynku, a dobre parametry lambda warunkują użycie cieńszych płyt z wełny. Dodatkową zaletą, która charakteryzuje wełnę skalną jest świetna izolacja akustyczna. Izolując termicznie ściany zewnętrzne oraz inne przegrody, dostaje się w pakiecie wycieszenie budynku od hałasów zewnętrznych, co sprzyja przebywaniu w takich pomieszczeniach. Ponadto żywotność dobrze wykonanej izolacji to nawet kilkadziesiąt lat, czego nie mogą zapewnić niektóre najnowocześniejsze materiały termoizolacyjne.
​
Płyty styropianowe modyfikowane grafitem również są popularną metodą termoizolacji, jednak ich wadą jest wysoka cena. Od zwykłych płyt styropianowych różnią się kolorem oraz lepszą izolacyjnością cieplną - współczynnik przewodzenia ciepła λ (lambda) jest podobny do wełny skalnej Rockwool. Modyfikacja różnymi dodatkami (w tym np. grafitem) sprawia, że styropian pochłania lub odbija promieniowanie podczerwone, co ma na celu ograniczenie strat ciepła.
​
Kolejnym przykładem są płyty poliuretanowe PIR oraz poliizocjanurowe PUR. Charakteryzują się one bardzo niskim współczynnikiem przewodzenia ciepła, gdyż λ wynosi tylko 0,023 W/mK. Płyty z pianki poliuretanowej stosuje się najczęściej do ocieplania dachów skośnych. Płyty PIR i PUR są rozwiązaniem, które całkowicie może wyeliminować mostki termiczne – mniejsza grubość pozwala na montaż na krokwiach i osiągnięcie większej przestrzeni, jednak ten sposób ocieplenia wymaga również większych nakładów finansowych, niż w przypadku płyt i mat wełny skalnej Rockwool.
​
Następnym wartym uwagi nowoczesnym materiałem izolacyjnym są płyty fenolowe (rezolowe). Współczynnik przewodzenia ciepła tych płyt jest bardzo zbliżony do poprzedniego i wynosi 0,024-0,021 W/mK. Okazuje się, że aby spełnić obowiązujące wymagania w zakresie izolacyjności cieplnej budynków, wystarczy użyć płyty fenolowej o grubości 70 mm. Wysoka izolacyjność tego materiału została uzyskana poprzez zamknięta budowę komórkową i odpowiednie materiały użyte do produkcji.
​
Panel próżniowy to kolejny materiał nowej generacji, który jest wykorzystywany dopiero kilka lat i sprawdza się doskonale podczas dokonywania renowacji, a także budowania nowych obiektów. Konstrukcja panelu próżniowego składa się z dwóch elementów – rdzenia, który stworzony jest z materiału mikro-nanoporowatego, charakteryzującego się budową otwartokomórkową (zdolnością do wytworzenia próżni) oraz z folii, czyli sztywnej membrany, która otacza rdzeń. Cały panel charakteryzuje się jednym z najniższych współczynników przewodzenia ciepła, który oscyluje między 0,007 a 0,008 W/mK. Niestety, w porównaniu z tradycyjnymi sposobami, panele próżniowe mają bardzo wysokie ceny, a dodatkowych nakładów wymaga ekipa wykonawcza, bez której montaż jest niemożliwy. Panele próżniowe, choć mają bardzo dobre parametry, posiadają również krótszą żywotność niż styropian czy wełna.
Maty i granulaty - nowej generacji izolacje termiczne
​
Najpopularniejszymi i najlepszymi matami są maty z wełny skalnej Rockwool. Najczęściej takie maty stosuje się do ocieplania stropodachów wentylowanych, drewnianych stropów, podłóg na legarach czy lekkich ścian osłonowych. Podobnie jak płyty, maty z wełny charakteryzują się niepalnością, brakiem odkształceń i bardzo dobrą izolacyjnością.
​
W swojej ofercie Rockwool posiada także wełnę skalną w postaci granulatu. Jest to materiał sypki, który wykorzystuje się tam, gdzie nie można dotrzeć z matą lub płytą. Wełna w granulacie dostaje się w każdy zakamarek, dzięki czemu można zapomnieć o nieuszczelnionych miejscach czy mostkach termicznych. Izolację w takiej postaci wdmuchuje się specjalnym agregatem i najczęściej wykorzystuje się do tego specjalistyczną ekipę, a to jest dodatkowa gwarancja idealnie wykonanej izolacji termicznej.
​
Aerożel to sztywna, półprzezroczysta pianka, wytwarzana z krzemionki, wzmocniona włóknem szklanym. Maty aerożelowe wyróżniają się wysoką porowatością, wynoszącą nawet do 99,9%. Szczególną zaletą tego materiału jest łatwość cięcia, dzięki temu można dopasować go do wielu kształtów i krzywizn. Aerożel cechuje się bardzo dobrym współczynnikiem przewodzenia ciepła – λ wynosi od 0,014 do 0,022 W/mK. Ponadto materiał ten charakteryzuje się odpornością na działanie wody, a to jego dodatkowa zaleta.
​
Kolejnym ciekawym i nowoczesnym materiałem wykorzystywanym do izolacji cieplnej są izolacje refleksyjne występujące w postaci mat. Charakterystyczna dla tych izolacji jest mała grubość wahająca się od 10 do 70 mm. Stosowane są najczęściej w przegrodach budowlanych lub poddaszach, ostatnimi czasy wykorzystywane je również do izolacji konstrukcji szkieletowych i modułowych. Działanie tego typu materiałów izolacyjnych jest bardzo proste – odbijają promieniowanie cieplne, co skutkuje ograniczoną wymianą ciepła oraz zwiększeniem oporu cieplnego izolowanej przegrody.
​
Wełna celulozowa jest materiałem izolacyjnym bardzo przyjaznym dla środowiska, ponieważ jest wytwarzana z makulatury. Występuje w postaci granulatu, podobnie jak wełna skalna Rockwool. Współczynnik przewodzenia ciepła dla tego rodzaju izolacji wynosi 0,042-0,036 W/mK.
Pianka poliuretanowa – silny konkurent tradycyjnego ocieplenia
​
Popularna już kilka lat, choć nadal droższa od tradycyjnych sposobów ocieplania budynków, jest natryskowa pianka poliuretanowa. Natryskiem owej pianki można ocieplić bardzo dużo elementów budynku, od fundamentów po dach.
​
Na rynku znajdują się dwa rodzaje piany natryskowej. Pierwsza z nich to pianka zamkniętokomórkowa, która zbudowana jest z zamkniętych pęcherzyków mikroskopijnej wielkości. Właściwości tej piany można porównać do właściwości polistyrenu ekstrudowanego. Ten rodzaj piany stosować można w tych samych miejscach, w których tradycyjnie stosuje się zwykły styropian oraz płyty poliuretanowe. Izolacyjność termiczna tego materiały waha się między 0,023 a 0,029 W/mK. Charakteryzuje się wysoką odpornością na wodę, jednak nie jest paroprzepuszczalna.
​
Drugi rodzaj pianki natryskowej to piana otwartokomórkowa. Jest lekka, jednak nie posiada tak dobrej izolacyjności termicznej jak piana zamkniętokomórkowa. λ wynosi zaledwie 0,036-0,040 W/mK. Struktura pianki otwartokomórkowej przypomina gąbkę, najlepiej sprawdzi się jako zastępstwo wełny mineralnej, wełny drzewnej lub celulozy.
Duży wybór – trudny wybór
​
Rynek termoizolacji pęka w szwach, a materiałów najnowszej generacji wciąż przybywa. W równie szybkim tempie zaostrzają się wymagania, które mają na celu zminimalizowanie ogrzewania i emisji trujących pierwiastków do atmosfery. Wybór nowego, nietypowego sposobu ocieplenia wiąże się z wynajęciem ekipy z doświadczeniem oraz większym nakładem finansowym, niż w przypadku tradycyjnych materiałów. Ponadto nie każdy droższy materiał będzie służył latami. Mimo to wszyscy inwestorzy, choć muszą włożyć w poszukiwania mnóstwo czasu i energii, by dobrze zaznajomić się z cechami mechanicznymi, fizycznymi i chemicznymi materiałów, są w stanie dobrać odpowiedni sposób termoizolacji swojego budynku.